Rewolucja w e-mobility jest faktem. Kiedy przyspieszy w Polsce?

Witam państwa serdecznie na naszym podcaście tematycznym. Tym razem porozmawiamy o elektromobilności. Naszymi gośćmi są dyrektor zarządzający Maciej Mazur - Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych. Piotr Michalczyk lider sektora motoryzacyjnego w PwC. Ja nazywam się Jakub Kurasz, jestem szefem komunikacji w naszej firmie doradczej. 

Drodzy państwo, spotkaliśmy się tutaj, żeby celebrować wspólne święto, jesteśmy tuż po tym jak udało nam się wspólnie dać nagrodę liderom elektromobilności, tym razem to była druga edycja o tyle ciekawa, że równocześnie były nagrody na poziomie globalnym, czyli globalny lider elektromobilności współudziale pana ministra klimatu Michała Kurtyki.  

Dwa słowa o nagrodzie lider elektromobilności, panie Macieju proszę bardzo. 

Maciej Mazur: Lider elektromobilności to nagroda, którą od zeszłego roku wręczamy wspólnie z PwC. W tym roku jeszcze większe zainteresowanie, jeszcze więcej podmiotów, które aspirowały do tego tytułu. Co nas oczywiście jako organizację branżową bardzo cieszy. W tym roku dwóch liderów zostało wskazanych: Innogy Polska ze swoim projektem carsheringu elektrycznego Innogy Go oraz firma Solaris, której autobusy jeżdżą nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Do tego, tak jak już było powiedziane globalny lider elektromobilności po raz pierwszy, zobaczymy czy w przyszłym roku po raz drugi taką nagrodę też będziemy wręczać po to żeby nagrodzić te podmioty, które mają swój wkład w rozwój elektromobilności na poziomie globalnym. Dlaczego globalnym? Dlatego, że dzień po wręczaniu nagród było globalne forum elektormobilności po raz pierwszy w Polsce odbywało się święto elektromobilności, podczas którego dyskutowaliśmy jak ta elektormobilność powinna się zmienić, by ona się rozwijała jeszcze szybciej. 

Piotr Michalczyk: A z mojej perspektywy też jak najbardziej udana impreza, czyli zadebiutowaliśmy w tamtym roku na szczycie klimatycznym w Katowicach. To była pierwsza edycja, wspólnie z Maćkiem na scenie wręczaliśmy nagrody. Świetnie zostało to odebrane, to była można powiedzieć taka upozycjonowana nagroda, jeżeli chodzi o elektromobilność w Polsce. Udało nam się wtedy też uzgodnić z wtedy jeszcze wiceministrem Kurtyką, że kolejna okazja podczas takiej kontynuacji szczytu w 2019 roku spróbujemy dać drugą nagrodę na poziomie globalnym, bo czterdzieści kilka krajów wtedy podpisało deklarację o wspieraniu niskoemisyjnego transportu. 

P.M.: Mamy się czym chwalić, ja tylko tak wspomnę, że mówimy o Innogy Go, ale nie wiem czy wszyscy wiemy, ale to jest największe elektryczny car sharing chyba na świecie, na pewno w Europie. 

M.M.: Trzeci w Europie największy, jesteśmy tutaj na podium. Największy, jeśli chodzi o ten model konkretny samochodu, to rzeczywiście największy. Bardzo nas też cieszy, że firma Innogy traktuje warszawski rynek jako pilotaż przed ewentualnym rozwojem tego typu projektu w innych miejscach, więc cieszymy się, że my możemy być jako Polska takim inkubatorem dobrych praktyk. 

P.M.: Właśnie i to nie są start upy, to są bardzo często już dojrzałe pomysły. Wspomnę o Solarisie, który wywodzi się z Polski, jest teraz częścią międzynarodowej grupy. Natomiast jakby absolutny lider jeśli chodzi o autobusy elektryczne. 

J.K.: Zanim przejdziemy do kwestii rekomendacji, jak zdobyć nagrodę lidera elektromobilności, zadam pytanie dotyczące stanu elektormobilności w Polsce. Jak my wyglądamy na tle Europy, jeżeli chodzi o wykorzystanie elektromobilności w przemyśle publicznym, jak i też przemyśle indywidualnym?

M.M.: Posiadamy swoje obszary specjalizacji, posiadamy także naszych czempionów narodowych, którzy realizując projekty nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Z drugiej strony są też obszary, w których musimy się bardzo wiele nauczyć by dogonić te najbardziej rozwinięte kraje, choćby związane ze starą tak zwaną piętnastką. Tym obszarem specjalizacji, który jest flagowym produktem polskim są autobusy elektryczne. Tych na polskich dorgach jest obecnie 200, a kolejnych 300 autobusów jest w fazie już produkcji. 

P.M.: Maciek, sorry, że przerwę, ale nie wiem czy wszyscy są świadomi, że umowa podpisana przez Warszawę na dostawę autobusów jest jedną z największych umów na taką jednorazową dostawę samochodów, autobusów elektrycznych, których jest ponad 100, chyba 120. 

M.M.: 130 ponad autobusów i ten kontrakt wygrał Solaris, to dołożymy do tego do ponad 30 autobusów, które już jeżdżą na warszawskich ulicach. Łącznie dzięki temu Warszawa będzie drugim miastem w Europie z największą flotą autobusów elektrycznych, zaraz po Londynie. 

P.M.: Także tutaj akurat mamy się czym pochwalić. Przez chwilę była nawet przecież próba produkcji autobusu w Ursusie elektrycznego, więc tych prób jest sporo, produkcja jest duża w tym momencie, więc jakby autobusy super. 

M.M.: Jesteśmy największym producentem i eksporterem, bo to nie tylko Solaris, to także Volvo, Rafako, zaczyna realizować projekty w obszarze elektryfikacji transportu. Mamy także innych producentów konwencjonalnych autobusów, którzy już zaczynają bardzo rozwijać w obszarze elektromobilności. Zatem to jest na pewno nasza bardzo mocna strona, jesteśmy europejskim liderem. Drugi obszar, w którym jesteśmy liderem to baterie litowo jonowe, największym eksporterem jest właśnie Polska, 40% eksportu w pierwszym kwartale tego roku, to było to co w Polsce zostało wyprodukowane dzięki jednej z firm, która została zresztą w tym roku nagrodzona tytułem globalnego lidera elektromobilności, czyli LG CAM, LG CAM tutaj buduje potencjalnie fabrykę dwukrotnie większą od fabryki Giga Factory Tesli w Nevadzie.  70 gwh to jest potencjał docelowy tej fabryki. Największa na świecie to będzie fabryka, ale co tez bardzo ważne cały ekosystem związany z bateriami litowo jonowymi, to nie tylko LG Cam, bo mamy także innych graczy Daimlera, Johnson Matthey .., Nortvolt, Umicore, bardzo wiele podmiotów. 

P.M.: Który też był laureatem naszej nagrody, wyróżniony został podmiot angielski, który inwestuje w Polsce. Także baterie super, gdzie nam troszeczkę brakuje? To powiedziałbym infrastruktura, na ten moment nadal trochę kuleje. Tutaj jakby trochę dzieje się na rynku, najwięksi gracze, jeśli chodzi o energetykę rozważają, jakby w tej chwili budują strategię, gdzie i jak budować stacje do ładowania. Natomiast jakby trzeba szczerze powiedzieć, że nawet główne trasy nie są obstawione u nas ładowarkami, więc na ten moment nie jest prosto nawet posiadając taki samochód skutecznie go naładować. 

M.M.: Nie jest prosto, ale się da. Jeszcze dwa lata temu się nie dało, w tym roku da się dojechać praktycznie wszędzie. Jeszcze to oczywiście nie jest tak komfortowe jak jeżdżenie samochodem konwencjonalnym, ale z miesiąca na miesiąc jest coraz, coraz prostsze. 

Ale rzeczywiście nie ma co ukrywać, że na ulicach na pewno za mało jest elektrycznych samochodów, tych samochodów osobowych. My mamy park 18 milionów pojazdów, a tylko pojazdów około 10 tysięcy to są te zelektryfikowane. 

P.M.: Ale znowu, żeby tutaj nie siać czarnych scenariuszy po wprowadzeniu dopłat do samochodów osobowych, nagle się okazało, że większość producentów jest w stanie zaoferować w limicie określonym fajne auto elektryczne, tu mówimy o Nissanie Leaf-ie, zwanym też ghostem, ponieważ wszyscy o nim słyszeli, a naprawdę nie jest łatwo kupić w ofercie promocyjnej. Tutaj mamy zapewnienie, że to się poprawi, natomiast nie wiem, czy wszyscy są świadomi, ale osiemdziesiąt kilka tysięcy uwzględniając dopłatę można kupić nowe, porządne auto elektryczne z zasięgiem około 300 km, bo to jest ta najmniejsza bateria dostępna w tej cenie i jakby ja się spodziewam, że w 2020 r, jeśli chodzi o Polskę może być przełomowy, jeśli chodzi o poziom sprzedaży. Oczywiście o ile te samochody będą dostępne, bo o to zawsze się rozbija, czy one będą dostępne na bieżąco w salonach. 

M.M.: A one powinny być dostępne choćby dlatego, że wchodzą nowe normy emisyjne, które wymuszają na producentach to, żeby samochody elektryczne były produkowane i rejestrowane w dużych ilościach. To się rzeczywiście też zbiega z tym, że mamy wreszcie to na co my bardzo długie miesiące czekaliśmy, jako cała branża, czyli na rozpoczęcie działania przez fundusz niskoemisyjnego transportu. Jeszcze cały czas nie możemy zresztą powiedzieć, że on działa, bo on dopiero został stworzony. 

J.K.: I pomału rusza, tak. 

M.M.: Tak naprawdę nie zostały nabory uruchomione. Mam nadzieję zostaną uruchomione jeszcze w grudniu, ale już słyszymy od salonów dealerskich, od importerów, z którymi współpracujemy jak duże zainteresowanie wywołał sam fakt wejścia w życie rozporządzenia.

Rzeczywiście jest tak, że wycieczki już są do tych miejsc, gdzie można kupić samochód elektryczny i bardzo dobrze, to zresztą potwierdzają badania, które my prowadzimy w ramach choćby barometru nowej mobilności, to zainteresowanie Polaków nowymi technologiami, samochodami elektrycznymi rośnie z roku na rok i oczywiście to jeszcze nie jest produkt, który jest na wyciągnięcie ręki, choćby z racji tego, że on cały czas jest droższy od swojego konwencjonalnego odpowiednika, ale my już chcemy o nim wiedzieć więcej, my chcemy się przygotować na tą elektryczną rewolucję, nawet jeśli decyzja zakupowa zapadnie w 2022, 2024 roku, to my już na to będziemy przygotowani. 

J.K.: Dotykając tematu elektryczności mam pytanie czy jednak elektryczność, czy wodór? Mówi się dużo o wykorzystaniu wodoru w kontekście transportu. 

P.K.: Ale dalej to jest elektryczność, to znaczy, jeżeli mówimy o wodorze, który na ten moment można powiedzieć jest jedną z opcji natomiast dosyć drogą i jakby wszyscy nad tym pracują. Natomiast, żeby było też jasne, samochód napędzany wodorem, ten o którym mówimy i ten który jakby teraz potencjalnie ma jakieś szanse to jest samochód elektryczny z ogniwem wodorowym, czyli produkcja tej energii odbywa się bezpośrednio w samochodzie, więc z mniejszą baterią wtedy, która jest tylko takim pomostem pomiędzy silnikiem a generatorem. Więc jeżeli będziemy mieli tańszy dostęp do czystego wodoru, kto wie, to jest jedna z opcji, na ten moment powiedziałbym dużo droższa, bez infrastruktury. W Polsce pierwsza stacja do tankowania wodoru ma być otwarta w przyszłym roku, a może w 2021 roku, więc nie mamy żadnej. 

M.M.: Co roku słyszymy, że w przyszłym roku, zatem ta data się oddala znacząco. Dywersyfikacja to pewnie jest kluczowe słowo, bo wydaje się, że w jakimś obszarze może być wodór paliwem perspektywicznym, zwłaszcza w kontekście komunikacji zbiorowej, transportu ciężkiego, tu tak. W obszarze pojazdów osobowych to też rynek bateryjny ma jeszcze wiele do powiedzenia, bo nie zapominajmy, że baterie litowo-jonowe to też nie jest ostatnie słowo w rozwoju technologii. Mamy chociażby baterie ze stałym elektrolitem, które mogą zrewolucjonizować całkowicie branże motoryzacyjną i czy w tej perspektywie wodór ma szansę, żeby się rozwijać akurat w tym segmencie? Czas pokaże, co do zasady my potrzebowalibyśmy mniej więcej tyle samo stacji wodorowych, co obecnie stacji konwencjonalnych, czyli w przypadku Polski kilka tysięcy, na całym świecie stacji jest zaledwie kilkaset i to licząc je wszystkie łącznie. Zatem można sobie wyobrazić jak daleko jest wodór od takiej biznesowej skalowalności. 

P.K.: To znaczy na ten moment nie jest to jakby pierwsza opcja dla koncernów do rozwijania technologii. Kilka koncernów nad tym pracuje. Jeden nawet oferuje taki w miarę dostępny samochód, którego też mówiliśmy w Polsce jeszcze nie można zatankować. 

M.M.: W Polsce najbliższa stacja w Berlinie, trzeba rzeczywiście pracować w bardzo określonym kierunku, żeby móc z niego korzystać bezproblemowo. Też liczymy, że to się będzie zmieniało, z uwagą śledzimy zapowiedzi koncernów dotyczące infrastruktury. Aczkolwiek też wsłuchujemy się w głosy koncernów motoryzacyjnych, które jasno mówią, że sama rewolucja elektromobilna plus rewolucja związana z autonomizacją, z connectivity, to są obszary, które są bardzo, ale to bardzo drogie i łączyć to z rozwojem jeszcze kolejnej technologii będzie po prostu bardzo ciężko. Więc wydaje się, że jednak w kontekście samochodów osobowych ta droga będzie przez baterie, czyli przez tą elektromobilność już można powiedzieć taką, którą znamy z ulic polskich miast. 

P.K.: Ja mam jeden właśnie komentarz taki, gdzie dla odmiany elektromobilność może się przyczynić do rozwoju. Mówię o prywatnej fotowoltaice to też są programy obecnie finansowane z funduszy niskoemisyjnego transportu, dopłata do instalacji fotowoltaicznej, gdzie jakby w prywatnym domu instalując taką instalację mamy dostęp do bardzo taniego źródła prądu, gdzie możemy doładować własne auto i to jakby też paradoksalnie może wpłynąć pozytywnie na rozwój i decyzję o zakupie samochodu elektrycznego. 

M.M.: To temat na kolejny podcast, jak bardzo rewolucja w motoryzacji wpływa na rewolucję w energetyce, bo tutaj mamy naprawdę bardzo wiele możliwości rzeczywiście konsument może być prosumentem, możemy nie tylko energię kupować, ale też sprzedawać. 

P.K.: Magazynować w swoim samochodzie, prawda. 

M.M: Zarabiać na paliwie to się rzadko zdarza. 

J.K.: Panowie dziękuje za te ciekawe spojrzenie na rynek, ale dosłownie na samym końcu jakbyście mogli podać swoje rekomendacje dla przyszłych liderów elektromobilności. Zamknęliśmy drugą edycje, przygotowujemy się już do trzeciej. Co zrobić, żeby taką nagrodę dostać?

P.K.: Nie bać się i zaryzykować. Jak się zastanowimy pewnie, nagrodzony w Polsce Innogy Go projekt, który jakby w samym zamyśle na początku podejrzewam nie był mocno dochodowy i nadal pewnie jakby wygenerowanie zysku na ten moment pewnie jest trudne, natomiast od strony PRowej i w ogóle rozpoznawalności firmy, genialny. Więc jakby nie bać się, zaryzykować, wychodzić trochę czasami przed rynek i jakby w taki sposób wychodząc zyskuje się przewagę. Też wspomnę chwilę o ABB, bo też firma nie do końca kojarzona przez wszystkich z elektromobilnością, natomiast jest to największy dostawca ładowarek na świecie. Nagrodę, którą wręczyliśmy globalną było za 11 tysięcy ładowarek. Bardzo mi się komentarz na linkedin przedstawicieli ABB, że już jest 13 tysięcy tych ładowarek. 

I w Polsce, w Krakowie Centrum Badawczo-Rozwojowe w dużej części produkt polski. 

M.M.: My chcemy nagradzać i będziemy nagradzać za konkretne działania, a nie za deklaracje to jest ta rekomendacja, którą my jako organizacja składamy i na ręce przedsiębiorstw i na ręce też władz, żeby mniej deklarować, a więcej działać i wtedy, gdy my będziemy rzeczywiście na tym rynku w praktyce projekty związane z elektromobilnością rozwijać, to wtedy my będziemy mieli za co wszystkich nagradzać. 

J.K.: Maćku, to wspomnę jeszcze Lasy Państwowe, tak mi teraz wpadły do głowy, jakby nie trzeba czasami zrobić wiele, wystarczy po prostu się zdecydować i kupić kilkadziesiąt samochodów elektrycznych i jakby na tym Polskim rynku dosyć płytkim, jeśli chodzi o elektromobilność bardzo łatwo tą wartość taką by stać się jednym z liderów elektromobilności, prawda?

M.M: Na szczęście przykładów możemy mnożyć, bo w tym roku wyróżnienie dostał też krakowski holding komunalny, który zakupił blisko 50 pojazdów i też rozwija infrastrukturę. 

Zresztą świetny projekt polegający na stworzeniu grupy zakupowej, to się zatem wszystko może też opłacać. Zatem to nie tylko kontrybucja jedynie związana z ekologią, ale też często z ekonomią i mamy nadzieję, że tych pozytywnych przykładów będzie tylko więcej. 

J.K.: Bardzo dziękuję, dzisiaj rozmawialiśmy o elektromobilności. Naszymi gośćmi byli pan Maciej Mazur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych, bardzo dziękuję panie dyrektorze. 

M.M.: Dzięki serdeczne. 

J.K: Pan Piotr Michalczyk, partner, lider sektora motoryzacyjnego PwC, dziękuję bardzo. 

P.M.: Bardzo dziękuję.